I-US ayinalo ilungelo lokufundisa abanye ngentando yeningi

Yindaba endala kakhulu.Ngisho nalapho ukukweleta isigqila kwakungokomthetho e-United States ngaphambi kweMpi Yombango YaseMelika (1861-65), izwe laphikelela ekuzivezeni njengesibonelo sentando yeningi emhlabeni.Ngisho nempi yombango eyachitha igazi eliningi kunawo wonke eyake yalwiwa kwaze kwaba yileso sikhathi yinoma yiliphi izwe laseYurophu noma laseNyakatho Melika, ayizange ishintshe ukuzicabangela kwayo kulokhu.

Futhi cishe izingxenye ezimbili kwezintathu zekhulu lama-20, ukuhlukaniswa okuhlazisayo nokunonya kakhulu - okuvame ukuphoqelelwa ngokuqothulwa, ukuhlukunyezwa nokubulala - kwenziwa kuzo zonke izifundazwe eziseningizimu ye-US njengoba amabutho aseMelika ngokusobala ayelwela ukuvikela intando yeningi ezimpini ezingapheli, ngokuvamile egameni lomashiqela abangenaluzwela, emhlabeni jikelele.

Umbono wokuthi i-US iyisibonelo sokuphela kwemodeli yentando yeningi kanye nohulumeni osemthethweni emhlabeni wonke awunangqondo ngokwemvelo.Ngoba uma “inkululeko” osopolitiki base-US kanye nama-pundits abathanda ukukhuluma ngayo ngokungapheli isho noma yini, kufanele kube inkululeko yokubekezelela okungenani ukuhlukahluka.

Kodwa ukuziphatha kwe-neo-Conservative okuphoqelelwe ngabaphathi abalandelanayo base-US eminyakeni engu-40 nangaphezulu edlule kwehluke kakhulu.“Inkululeko” imahhala ngokusemthethweni kuphela ngokusho kwabo uma ihambisana nezintshisakalo zezwe lase-US, izinqubomgomo kanye nokucwasa.

Abantu babamba iqhaza embhikishweni wokweseka abantu base-Afghanistan ngo-Agasti 28, 2021 eNew York City.[Isithombe/Ama-ejensi]

Lobu buphukuphuku obusobala kanye nokuzivocavoca ngokuzikhukhumeza okuyimpumputhe kwasetshenziselwa ukuthethelela ukuqhubeka kokuphathwa okuncane kwe-US kanye nokuhlala kwe-de facto kwamazwe ukusuka e-Afghanistan kuya e-Iraq kanye nokuqhubeka nokuba khona kwezempi yase-US eSyria ngokudelela ngokuphelele izicelo eziveziwe zikahulumeni waseDamaseku kanye nezamazwe ngamazwe. umthetho.

USaddam Hussein wamukeleka ngokuphelele kubaphathi bakaJimmy Carter kanye noRonald Reagan ngeminyaka yawo-1970 kanye nawo-1980 lapho eyala ukuba ahlasele i-Iran futhi inqobo nje uma elwa nama-Irani empini eyachitha igazi elikhulu emlandweni waseMpumalanga Ephakathi.

Waba “umfanekiso wobubi” kanye nobushiqela emehlweni e-US kuphela lapho ehlasela i-Kuwait ngokwedelela izifiso zase-US.

Kufanele kubonakale ngisho naseWashington ukuthi angeke kube khona imodeli eyodwa yentando yeningi.

Isazi sefilosofi saseBrithani esingasekho u-Isaiah Berlin, engaba nenhlanhla yokwazi nokufunda ngaphansi kwakhe, wayehlale exwayisa ngokuthi noma yimuphi umzamo wokuphoqelela uhlobo olulodwa lohulumeni emhlabeni, kungakhathaliseki ukuthi wawuyini, nakanjani uzoholela ezingxabanweni futhi, uma uphumelela, kugcinwa kuphela ngokuphoqelelwa kokucindezela okukhulu kakhulu.

Ukuthula kweqiniso okuhlala njalo kanye nenqubekelaphambili kuza kuphela lapho imiphakathi ethuthuke kakhulu kwezobuchwepheshe nenamandla kwezempi ivuma ukuthi izinhlobo ezahlukene zikahulumeni zikhona emhlabeni wonke nokuthi ayinalo ilungelo laphezulu lokuhambahamba izama ukubaketula.

Lena imfihlo yempumelelo yezinqubomgomo zezohwebo, intuthuko kanye nezokuxhumana zaseShayina, njengoba ifuna ubudlelwano obuzuzisanayo namanye amazwe ngaphandle kokubheka uhlelo lwezepolitiki kanye nemibono ayilandelayo.

Imodeli kahulumeni waseChina, ehlanjalazwe kangaka e-US kanye nabalingani bayo emhlabeni wonke, isize izwe likhiphe abantu abaningi ebuphofini eminyakeni engama-40 edlule kunanoma yiliphi elinye izwe.

Uhulumeni waseShayina ubelokhu ehlomisa abantu bakhe ngokuchuma okukhulayo, ukuvikeleka komnotho kanye nesithunzi somuntu ngamunye ngendlela ababengakaze bazi ngaphambili.

Yingakho eyaseShayina isiphenduke imodeli ethakaselwayo futhi elingisa inani elikhulayo lemiphakathi.Okuphinde kuchaze ukukhungatheka, ukucasuka kanye nomona kwe-US ngeChina.

Kungashiwo ukuthi uhlelo lukahulumeni wase-US lunentando yeningi kangakanani ekubeni phakathi nengxenye yekhulu leminyaka edlule lwengamele ukwehla kwezinga lokuphila kwabantu bayo?

Ukuthengwa kwezimpahla zase-US ezimbonini ezivela eChina nakho kwenze i-US yakwazi ukuvimbela ukwehla kwamandla emali futhi yehlisela abantu bayo amanani entengo yezinto ezikhiqiziwe.

Futhi, amaphethini okutheleleka nokufa kubhubhane lwe-COVID-19 akhombisa ukuthi izinhlanga eziningi ezincane kulo lonke elase-US kufaka phakathi ama-Afrika aseMelika, ama-Asiya namaHispanics - kanye namaMelika Omdabu ahlala "evalelwe" "ekugcineni" kwabo okumpofu - basacwaswa. ngokumelene ezicini eziningi.

Kuze kube yilapho lokhu kungabi nabulungisa okukhulu kulungiswa noma okungenani kuthuthukiswe kakhulu, akufanele abaholi baseMelika baqhubeke nokufundisa abanye ngentando yeningi.


Isikhathi sokuthumela: Oct-18-2021